Бала тугач – 40 көн...

Бала туу – үзе зур шатлык. Өйдәге һәркем нәни кеше тирәсендә бөтерелә. Әни кешене зур җаваплылык хисе биләп ала. Сабыеның һәр сулышы мөһим яшь әнигә, һәр үзгәрешен тоемлап барырга омтыла ул.
Бала тугач, медицина күрсәтмәләре белән бергә әби-бабайлардан калган гадәт-йолаларны үтәү дә мөһим. «Бала туганнан соң кырык көн» дигән сүз бар халыкта.
40 көн буена баланы үзен генә калдырырга ярамый.
Җен алыштырмасын, дип шулай эшләнә. Әгәр баланы үзен генә калдырырга туры килсә, мендәре астына кайчы, пычак, көзге салалар. Бу гадәт «кайчы җен-пәринең юлын кисә, җен үзен көзгедән күргәч, куркып кача» дигән ышанудан килә.
40 көн баланы әти-әнисе, дәү әти-дәү әниләрдән башкаларга күрсәтмиләр.
Беренче көннәрдән үк өйгә иң якыннар гына килә. Бала туу белән котларга килгән кунаклар бала янына кермиләр. Кемдер моны баланың энергетик аурасы формалашып бетмәү белән аңлата, кемдер күз тиюдн курка, чит кеше белән инфекция керү мөмкинлеге дә күздә тотыла. Күз тимәсен өчен, баланың башлыгына күз-мунчак элеп куялар.
Бала туып 40 көн аралыгында баланы бишеккә салалар.
Бала туу алдыннан бишек һәм бүтән җиһазлар әзерләнгән була. Бишектә үскән баланың нерв системасы нык булуын, аның тынычлап йоклавын инде табиблар да раслады. Гадәт буенча, баланы беренче тапкыр бишеккә өйдәге иң олы кеше (дәү әни) сала.
40 көн булгач, баланың беренче чәчен алалар.
Моны гадәттә әти кеше башкара. Баланың чәчен ташларга ярамый, аны җыеп яндыралар яисә саклыйлар.
40 көн буена яңа туган бала белән бергә яшь әнине дә өзлегүдән сакларга кирәк.
Еш кына балага бик күп игътибар бирелә, ә әниләр читтәрәк кала. Әби-бабаларыбызның «Бала тапкан хатын-кызның 40 көн буена гомере кыл өстендә» дигән сүзе бар. Яшь әниләргә бу чорда эмоциональ яктан да, көнкүреш эшләрендә дә ярдәм кирәк.
40 көн узгач бала туган йортта «Бәби чәе» үткәрелә.
Бу вакыт аралыгында бала энергетик яктан шактый ныгый дип исәпләнә. Кайбер балалар бу вакытта хәтта башларын да тота башлый. Шуңа күрә өйгә кунаклар чакырырга да ярый.
«Бәби чәе»нә нинди кунаклар чакырыла, бу көнне нинди йолалар үтәлә, анысын тулырак итеп алдагы язмаларыбызда укырсыз.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
-
Балдаклар, туй күлмәге калды, ә мин... Сүземне ерактанрак башлыйм әле. Әти үлгәндә мин әле тумаган да булганмын – әни 7 айлык корсаклы килеш калган. Аңа бу вакытта нибары 21 яшь булган...
-
Рәхмәт, әнием! Аның ирен үтереп ташладылар. Дөресрәге, үләр дәрәҗәгә җиткәнче кыйнап ыргыттылар... Аңсыз гәүдәсен өйләреннән ике йөз метрлар чамасы җирдә, барак кебек шыксыз йортларның пычрак ишегалдыннан таптылар...
-
Бар җылымны сиңа бирәм, әни... Әнигә бар җылыңны да, назыңны да, яратуыңны да бирәсең, чөнки ул әни, һәм башкача уйлау, яшәү мөмкин түгелдер... Ә үз әниең булмаса?! Кемгә бүләк итәргә? Сине ничек бар шулай кабул итә торган кем бар тагын?! Әни бар! Иремнең әнисе!
-
Синнән башка беркем кирәкми Нурзидә белән Рәдиснең балалары юк. Күп еллар юк инде. Нурзидә моның белән күптән килеште. Рәдис тә килешкән кебек булган иде...
-
Бергә булырга язмаган безгә... Хәзер аңлыйм: мин бик тырыш, яхшы укучы бала булганмын. Һәм шуның өстенә соң өлгергәнмен. Мәктәптә кайберәүләр бишенче класстан ук егетләр белән аралашып, егет сөйгәнгә исләрем китеп карый идем. Артык хисләнеп тормыйча гына дөньяны җигелеп тартучы әти-әни үрнәге дә шул булгандыр. Алар артык мәхәббәт маҗараларыннан башка гына, димләп өйләнешкән кешеләр иде. Егет сөю бер оят эш төсле тоелган миңа.
-
30 июнь 2022 - 11:34Без имениМонда язып утырганчы, узе белян сойляшергя киряк. Оч ел эчендя хаманда оялып торасыз мени. Сузне башлап китсягез ул узе суляп бирер барсында. Болай итеп билгесезлектя йореп булмай инде.Егетемне үземә ничек өйләндерергә икән?
-
30 июнь 2022 - 15:51Без имениКэжэмогезгэ ышанабыз - Иделгэ таяну белэн бер, э менэ Сукояр белэн Игезэклэр бик тэ ышанычлы кешелэрИң ышанычлысы кем? (йолдызнамә)
-
28 июнь 2022 - 10:56Без имениСез язманы игътибар белән укымаган, ахры, иптәшләр. Монда бит колхозчы баласының кеше була алмавы турында бармый сүз! Ә ата-ананың баланы аралавы, башкаларга караганда, начаррак мөнәсәбәттә булуы турында сүз бара. Әгәр шартлар булса, бу өлкән кыз да, кече сеңлесе кебек, врач була алыр иде!Врач буласы урынга авылда әбиләр карыйм
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.