«...Үги ананың бик әйбәтләре була. Гадәттә, алар турында гел яман сөйлиләр, ләкин алар турында юньле сүзне күбрәк сөйләргә кирәк. Чит канга ана булырга тырыша бит ул. Мәҗбүри яратып булмый бит. Ә ул рольгә кереп «уйнарга» тиеш. Бала исә рольгә керми, «уйнамый». Ике артистның берсе уйнап, икенчесе уйнамаса, спектакль туа алмый. Үги аналы гаиләдә әнә шуңа күрә җылы, уңай тормыш коруы бик кыен. Үги аналарны кызганырга, ихтирам итәргә кирәк...» Мөхәммәт Мәһдиев «Мәңгелек яз» әсәрендә үги әниләр турында әнә шундый уйлануларын язып калдырган. Үги тормышны үз башына төшкәннәр генә аңлыйдыр, мөгаен. Үги ананың да, үги баланың да үз хәле... Әмма гомер уртасына җиткән ир балачагын искә алганда «Үги әниләргә һәйкәл куярга кирәк», – ди икән, димәк, барлык үги әниләр дә, халык телендәге кебек, явыз түгелләр. Чит балаларны карап үстерә икән, димәк, алар олы йөрәкле... Үги әни белән үскән Татарстанның халык артисты Җәвит ШАКИРОВ үзе сөйләсен әле...

Әни кеше өчен баласын югалтудан да зуррак кайгы юктыр бу дөньяда. Шагыйрь Лилия Сәлахетдинованың улы Салаватның вафатына бер ел булган инде... Ул үзенең инстаграммында иң зур кайгысы белән бүлешә. 

Бу язмыш безнең редакциягә үз аягы белән килеп керде. Лилия ханым әнисенең моннан 33 ел элек ул вакыттагы «Азат хатын» журналына язган хатын алып килде. Ниндидер сәбәпләр белән җибәрелми калган.

Ятимнәр йортына Индираны ике атна элек кенә китерделәр. Сәрхуш әнисеннән йолкып алганнан бирле кыз беркем белән дә сөйләшми.

Шагыйрь Наҗар Нәҗминең 1980 елда Уфада башкорт телендә нәшер ителгән «Тарафтар» китабын кулыма алам.

Өлешеңә тигән авырлыкны кабул итә белеп, «мин бирешмим» дип, тешең-тырнагың белән тормышка ябышу өчен хикмәт ияcе булу кирәк. Бәлки ул сынаулар дөньяга икенче төрле карап яши башлар өчен биреләдер дә. Бер мизгелгә туктап калып, нәтиҗәләр ясар өчен... Күпләр әнә шуннан соң бөтенләй яңача гомер итә башлый.Әдилә кебек... 

Ятим елар – җир-күк елар... Халык шулай ди. Бу язманы укыганда күзгә яшь тулган, тамакка төер тыгылган урыннар очраса да, күңелдә аларны кызгану, жәлләү хисе генә калыр, дип уйламыйм. Юк, аларның берсе дә мескен түгел. Алар мескен булып яшәми! 

Бу язмамның төп герое кадерле әнием Әсхәт Фәридәсе булса да, аны үз чордашларыннан аерып карыйсым килми, чөнки авыл ул – зур бер гаилә кебек. Моның шулай икәнен Фәридәләр урамы озак еллар матур мөнәсәбәтләре белән исбатлап килде.

Марат Бәшәровны тәрбияләп үстергән әтисе аның биологик әтисе булмаган. Ул бу хакта 6 сыйныфта укыганда белә, әмма әнисе дә, туганнары да, үзе дә бу хакта беркемгә сөйләми.

Казан кичләре...

«Йөрәктәге яралар да төзәлә, гафу да итәсең, тик ярату юк икән, аны кире кабул итә алмыйсың», – ди  «Болгар радиосы» алып баручысы  Дилбәр Фәез. Аерылышуларына үзе гаепле дип уйлаучылар  барын белде ул. Белде һәм эндәшмәде. Нигә? Ачыктан-ачык сөйләшәбез.   

Исәнме, Рәнис! Мин язам әле бу хатны...

Бу язманы мин башкача күз алдына китергән идем. Галия ханымның (исемнәр мәгълүм сәбәпләр аркасында үзгәртелде) сүзләреннән соң юрист комментарие торырга тиеш иде. Соңгы минутта кире уйладым. Кешелек кыйммәтләре дигән нәрсә бар тормышта. Намус бар. Алар барысыннан да өстен! Моның шулай икәнен тормыш бүген булмаса, иртәгә раслаячак.

Нәни генә буйлы бер яшь кыз күңеле тулган саен тәрәз төбенә килеп, мөлдерәмә күзләрен күккә төби дә, гел бер теләк тели: «...акыллы, бар яклап та миңа туры килә торган асыл егет бирсәң иде!»

 «Сибелә чәчәк» яңгырый. Гөл чәчәкләре, искән җилләр, сагынулар... Күңелнең әллә кай кыллары өзелеп киткәндәй була. Җырчының мелизмнарга бай көчле лирик сопрано тавышы, үзенчәлекле тембры җаннарны иркәли. Тагын, тагын җырлавын көтәләр. «Зиләйлүк», «Тәфтиләү», «Сакмар су», «Таң атканда», «Кар суы»... Үзәкләрне өзә җырчы! Кара бәрхет күлмәге, калфагы ничек килешә үзенә. Затлы! Чибәр! Күпләр күңелендә кабатланмас урын алган Разия Тимерханова ул! Бары Разия Тимерханова гына озын халык җырларын әнә шулай  оста башкара алган.